Bulunduğumuz ortamda hava içerisinde her zaman bir miktar su buharı vardır. İç ortamda ısınan ve hareket halindeki hava soğuk yüzeylere geldiğinde, içindeki su buharının bir kısmı yoğuşarak yüzeyde su olarak açığa çıkar ve terleme oluşur. Halk arasında bu olaya rutubet (küflenme) denir.

Oda neminin oda içindeki hava kalitesi üzerinde önemli bir etkisi bulunmaktadır. %40 ila %60’lik bir bağıl nem genel olarak rahat ve sağlıklı bir oda iklimi olarak kabul edilmektedir. Bağıl nem çoklukla aşağıdaki faktörlerin bir fonksiyonudur.

Oda içerisinde yapılan günlük aktiviteler ortamın su buharı oranını arttırmaktadır.

İstirahat halindeki insandan nefes yolu ile 30 gram/saat

Orta çalışma halindeki bir insandan nefes yolu ile 70 gram/saat

Çamaşır yıkama 300 gram/saat

Çamaşır kurutma 500 gram/saat

Yemek pişirme 1000 gram/saat

Duş alma 2600 gram/saat

Uyuyan bir insan gecede deri ve nefes yolu ile 1000 gram su buharı üretir.

Hava sıcaklığı azaldıkça taşıyabileceği su miktarı azalmaktadır. Nemli hava soğuduğunda içindeki fazla nemi yoğuşma (terleme) ile atmaktadır.
Bilimsel verilere göre 18, 20 °C arası sıcaklıktaki odaların bağıl nemi;

% 40′ den aşağı ise…….. Kuru,
% 40-% 60 arası ise…….Normal,
% 60- %75 arası ise…….Nemli,
% 75′ den yukarı ise……. lslak olarak kabul edilmektedir.

Terlemenin bazı olumsuz etkileri

– Cam yüzeyindeki yoğuşma görüntüyü kısıtlamaktadır.
– Yapı içindeki insanların sağlığında olumsuz etkiler yaratabilir (alerjik tepkiler, baş dönmesi ve ağrıması, uykusuzluk gibi).
– Yoğuşma duvarlarda küf mantar oluşumuna neden olabilmektedir. Bu durum hoş olmayan lekelere ve kötü kokulara sebep olur.
– Yoğuşma ve küf oluşumu binanın çürümesine neden olabilir.
– Metal eşyalar üzerinde paslanmaya yol açar.
– Kuru gıdaların nemlenerek bozulmasına neden olur.
– Terlemeye karşı alınabilecek bazı önlemler
– Çamaşır kurutma işlemini mümkün oldukça ev içinde değil balkon ya da açık mekanlarda yapılmalı.
– Mutfaklarda sürekli ocak üzerinde bir şeylerin pişirilmesinden dolayı buhar mutfakta hiç eksik olmaz. Yemek pişirme esnasında mutlaka aspiratör çalıştırılmalıdır.
– Banyo ve tuvalet gibi suyun daha çok kullanıldığı bölümler sık sık havalandırılmalıdır.
– Mutfak ve banyo kapıları kapalı tutulmalıdır.
– Duvar boyaları odanın hava almasını engellemeyen türden seçilmelidir.
– Odada akvaryum kullanılıyorsa bu da yoğuşmaya neden olmaktadır. Daha fazla havalandırma yapılarak önlem alınması gerekir.
– Soba veya ısıtıcı üzerinde su ısıtılmamalıdır.
– Evde çok miktarda bitki yetiştiriliyorsa oda sık sık havalandırılmalıdır.

Psikometrik grafik

– Havanın belirli bir sıcaklıkta içinde tutabileceği su buharı ağırlıklarını göstermektedir.
Örneğin; kuru termometre ile 0°C ölçülen 1 m³ havanın taşıyabileceği su miktarı 4 gramdır.
– Bir metreküp havadaki nem miktarı hava sıcaklığına bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Ilık hava soğuk havaya göre daha fazla nemlidir. 20°C’lık bir oda sıcaklığında ve %60’lık bir bağıl nemde bir metreküp oda havası 10 g su içermektedir. Oda sıcaklığının 8°C’a düşmesi halinde odadaki hava bu nem miktarının sadece yarısını emebilecektir. Bunun anlamı nemin %50’sinin kaçması ve yoğuşma suyu olarak daha soğuk dış duvarlara doğru tutunmaktadır. Bu da duvarlarda terleme ve küf oluşumuna neden olmaktadır.